Virus hợp bào hô hấp (RSV) có thể gây ra các biến chứng ở bệnh nhân mang thai

Mặc dù không phải là nhóm có nguy cơ cơ bản đối với các biến chứng nghiêm trọng do virus hợp bào hô hấp, phụ nữ mang thai nên nhận thức được khả năng lây nhiễm và được giáo dục về các biện pháp phòng ngừa thích hợp.

Virus hợp bào hô hấp ở người (RSV) có thể gây ra các biến chứng ở những người đang mang thai và nên được chẩn đoán phân biệt đối với bệnh hô hấp trong thai kỳ, mặc dù vẫn phải xác định xem liệu đợt tăng RSV của mùa này hiện tại có nguy hiểm hơn đối với bệnh nhân mang thai so với các mùa trước hay không. (Một phân tích về 2 nghiên cứu điển hình được công bố trên IDCases)

Đã có một số mối liên hệ về sự gia tăng tỷ lệ mắc bệnh do nhiễm RSV ở những quần thể bị suy giảm miễn dịch, tuy nhiên tỷ lệ mắc bệnh gia tăng chưa được báo cáo trong thai kỳ. Tuy nhiên, bệnh nhân mang thai đã được chứng minh là có tỷ lệ tử vong và tỷ lệ mắc bệnh cao hơn đối với các loại vi rút đường hô hấp khác, bao gồm SARS-CoV-2 và cúm.

Các nhà nghiên cứu đã đưa ra 2 trường hợp nhập viện liên quan đến RSV trong thai kỳ để đánh giá tác động và kết quả của những bệnh nhân này.

• Bệnh nhân (BN) đầu tiên là một người 40 tuổi, được chuyển đến Bệnh viện khi thai được 39 tuần với tình trạng suy hô hấp nghiêm trọng. Tiền sử bệnh của cô ấy với bệnh béo phì với chỉ số khối cơ thể (BMI) là 47 và bị hạn chế việc chăm sóc trước sinh.

Bệnh nhân được đặt nội khí quản khẩn cấp và ngay lập tức được chuyển đến phòng mổ để sinh mổ theo sự đồng ý của thai phụ. Ca sinh không phức tạp và một bé trai khỏe mạnh chào đời.

Sau khi sinh, đánh giá trong phòng thí nghiệm của bệnh nhân đáng chú ý là tăng bạch cầu lên 23,7 x 10(9)/L, khoảng trống anion là 16 và khí động mạch là pH 7,19. Chụp X-quang ngực cho thấy đông đặc và giảm thể tích ở cả hai phổi dưới, và việc sử dụng kháng sinh phổ rộng đã được bắt đầu.

Xét nghiệm nhiễm trùng cho kết quả dương tính với RSV trên phản ứng chuỗi polymerase của bảng hô hấp (PCR) cũng như streptococcus pneumoniae trên môi trường nuôi cấy vi khuẩn từ dịch rửa phế quản phế nang. Bệnh nhân được rút ống nội khí quản vào ngày đầu tiên sau phẫu thuật, và cuối cùng cô ấy đã hồi phục nhờ một liệu trình kháng sinh và chăm sóc hỗ trợ.

• Bệnh nhân (BN) thứ hai là một người 32 tuổi được đưa vào Bệnh viện khi thai được 35 tuần với các triệu chứng thở khò khè, khó thở và độ bão hòa oxy là 93% khi đo oxy xung tại nhà. Tiền sử bệnh án của cô cho thấy bệnh béo phì với chỉ số khối cơ thể BMI là 31 và nhập viện trước đó ở tuần thứ 26 do bệnh đường hô hấp phản ứng, được cho là hậu quả của bệnh COVID-19 nhẹ vài tuần trước đó. 

Xét nghiệm của BN không có kết quả và X-quang ngực và Điện tâm đồ không có gì nổi bật, nhưng bảng hô hấp của BN dương tính với RSV bằng PCR. BN đã được bắt đầu điều trị, nhưng vào ngày thứ 2 nằm viện, tình trạng khó thở của BN trở nên tồi tệ hơn và nhu cầu oxy tăng lên.

Một ngày sau khi xuất viện, BN được đưa trở lại bệnh viện do khó thở ngày càng tăng. Một lần chụp X-quang ngực khác cho thấy không có thay đổi đáng kể nào và không có bằng chứng thuyên tắc phổi. Người ta kết luận rằng bệnh đường thở của BN bùng phát trong bối cảnh cô ấy giảm liều prednisone và liều prednisone của cô ấy đã được tăng lên 40 mg/ngày với sự cải thiện lâm sàng.

Do biến chứng hạn chế tăng trưởng của thai nhi và tình trạng thiếu oxy liên tục, người ta quyết định chuyển dạ chủ động khi thai được 37 tuần. Khởi phát chuyển dạ dẫn đến một ca sinh nở âm đạo không biến chứng đối với một trẻ sơ sinh - bé gái tuy nhỏ bé nhưng khỏe mạnh, và cả mẹ và bé đều được xuất viện vào ngày thứ 2 sau sinh.

BÀN LUẬN:
Trường hợp 1 không có bất kỳ yếu tố nguy cơ thường gặp nào của RSV nghiêm trọng, bao gồm tuổi trên 50, tình trạng suy giảm miễn dịch và bệnh phổi và tim tiềm ẩn. Các nhà nghiên cứu đã thảo luận về khả năng sự kết hợp giữa mang thai và béo phì khiến bệnh nhân có nguy cơ cao hơn.

Chuyển sang trường hợp 2, bệnh nhân cho biết không có tiền sử mắc bệnh đường hô hấp trước khi nhiễm SARS-CoV-2 khi mang thai 23 tuần. Việc nhiễm SARS-CoV-2 có thể gây ra bệnh phổi tắc nghẽn hay không vẫn còn là chủ đề tranh luận, nhưng các nhà nghiên cứu lưu ý rằng nó mang ý nghĩa thú vị về khả năng tăng tính nhạy cảm và tỷ lệ mắc bệnh do nhiễm trùng đường hô hấp trong tương lai.

Tóm lại, các nhà nghiên cứu viết rằng những trường hợp này nêu bật tầm quan trọng của việc duy trì theo dõi lây nhiễm virus RSV trên sự chẩn đoán phân biệt các triệu chứng như ho và khó thở trong thai kỳ, và các bác sĩ lâm sàng nên tiếp tục tư vấn cho bệnh nhân mang thai về các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm chung.

Nguồn tham khảo:
Santos J, Theiler RN, Szymanski LM. Nhập viện trong thai kỳ do bệnh liên quan đến virus hợp bào hô hấp ở người. IDcase. 2023;(33):e01849. doi:10.1016/j.idcr.2023.e01849

(Tổng hợp tin: DS. Võ Thị Kiều Vân)